Martha Jac a Sianco
0.0 / 5
- Created by: SJ
- Created on: 04-04-24 21:09
“Roedd Jac yn mynd yn ei gyfer”
“Bob tro y byddai’n cynhyrfu, ac fe fyddai hynny’n aml, fe fyddai’n arllwys cawod o rizzlas a matsys i bob man” (P1)
“Bob tro y byddai’n cynhyrfu, ac fe fyddai hynny’n aml, fe fyddai’n arllwys cawod o rizzlas a matsys i bob man” (P1)
“tic-toc”
“fel bom yn barod i ffrwydro unrhyw funud” (P1)
“fel bom yn barod i ffrwydro unrhyw funud” (P1)
1 of 61
“Tato o’r un rhych yn nhw i gyd. Synnen ni fochyn ‘u bod nhw’n chwerthin yn bert ar ‘yn pennau ni nawr” (P1)
“menyw brydferth o ystyried ei blynyddoedd” (P1)
2 of 61
“Dere mlan nawr te Sianco”
(P1)
(P1)
“Un main fel fferet”
(P1)
(P1)
3 of 61
“Sa i ‘di gweld y fath beth eriod! Buwch yn ca’l blas ar ‘i lla’th ‘i hunan”
(P1)
(P1)
Personoli:
“y munudau’n llusgo’i traed”
“Cloddiau fel gwythiennau’n ymestyn tuag at y ty.”
(P1)
“y munudau’n llusgo’i traed”
“Cloddiau fel gwythiennau’n ymestyn tuag at y ty.”
(P1)
4 of 61
“Wel, wel, wel, beth wede Mami am hyn?”
(P1)
(P1)
Stad Feddyliol Sianco
“On ni’n meddwl bydde fe’n byrstio heb dethe” (P2)
“On ni’n meddwl bydde fe’n byrstio heb dethe” (P2)
5 of 61
Agwedd Jac at Sianco am saethu’r fuwch
“Pwy saethu hi nath y ffycin twpsyn”
“Chewn ni bygyr-ôl da’r Ministri nawr, y twpsyn uffarn”
“Blydi crwt? Ma fe dros’i hanner cant” (P2)
“Pwy saethu hi nath y ffycin twpsyn”
“Chewn ni bygyr-ôl da’r Ministri nawr, y twpsyn uffarn”
“Blydi crwt? Ma fe dros’i hanner cant” (P2)
Agwedd Martha at Sianco
“Allith y crwt ddim help. O’dd e ddim isie’i gweld hi mewn poen fel ‘na”(P2)
“Allith y crwt ddim help. O’dd e ddim isie’i gweld hi mewn poen fel ‘na”(P2)
6 of 61
Agwedd Jac at Sianco am saethu’r fuwch
• “Pwy saethu hi nath y ffycin twpsyn”
“Chewn ni bygyr-ôl da’r Ministri nawr, y twpsyn uffarn”
“Blydi crwt? Ma fe dros’i hanner cant” (P2)
• “Pwy saethu hi nath y ffycin twpsyn”
“Chewn ni bygyr-ôl da’r Ministri nawr, y twpsyn uffarn”
“Blydi crwt? Ma fe dros’i hanner cant” (P2)
Agwedd Martha at Sianco
“Allith y crwt ddim help. O’dd e ddim isie’i gweld hi mewn poen fel ‘na”(P2)
“Allith y crwt ddim help. O’dd e ddim isie’i gweld hi mewn poen fel ‘na”(P2)
7 of 61
Trafod Gwynfor
“Lle bach neis da fe”
“Odi’r dyn ‘na’n galw heno, te? Ma hi’n nos Wener” (P2)
“Lle bach neis da fe”
“Odi’r dyn ‘na’n galw heno, te? Ma hi’n nos Wener” (P2)
7 o gyrff bach
“Hen gêm gan Bob oedd hon yn bellach”
“Magai Sianco un corff bach fel babi”(P2)
“Hen gêm gan Bob oedd hon yn bellach”
“Magai Sianco un corff bach fel babi”(P2)
8 of 61
Bylbs Lili Wen fach
“B…b…bylbs li…lili wen fach ichi, erbyn gw…gw…gwanwyn” (P2)
“B…b…bylbs li…lili wen fach ichi, erbyn gw…gw…gwanwyn” (P2)
“Roedd Gwynfor bob amser mewn siwt lwyd daclus
Roedd ei ewinedd yn dew fel cyrn dafad (P3)
Roedd ei ewinedd yn dew fel cyrn dafad (P3)
9 of 61
Cymeriad Gwynfor yma a’i berthynas gyda Martha
“Wel ma da ti Martha fan hyn i neud y gwaith papur i ti ac i edrych ar ôl y ty. Ma hynny’n gysur mowr iti. Ti’n lwcus iawn weden i”.
“Daeth Gwynfor i mewn fel y byddai’n arfer gwneud bob nos Wener” (P3)
“Wel ma da ti Martha fan hyn i neud y gwaith papur i ti ac i edrych ar ôl y ty. Ma hynny’n gysur mowr iti. Ti’n lwcus iawn weden i”.
“Daeth Gwynfor i mewn fel y byddai’n arfer gwneud bob nos Wener” (P3)
Jac y bwli (Gwrthdaro)
“Odi ma fe, ac ma fe’n waeth i fenyw rhywffordd, on’d yw e? (P3)
“Odi ma fe, ac ma fe’n waeth i fenyw rhywffordd, on’d yw e? (P3)
10 of 61
“Ond wedodd Mami” (P3)
Bywyd amaethyddol a’r ddefod o hyfforddi cwn defaid
"Allai ddim dychmygu bywyd gwaeth i gi defaid”
“Os yw ci’n dwp, twp fydd e”
(P4)
"Allai ddim dychmygu bywyd gwaeth i gi defaid”
“Os yw ci’n dwp, twp fydd e”
(P4)
11 of 61
Cwn
“Roedd well gyda Jac y cwn oedd yn symud yn llyfnach, yn dawelach ac yn glyfrach”
(P4)
“Roedd well gyda Jac y cwn oedd yn symud yn llyfnach, yn dawelach ac yn glyfrach”
(P4)
Jac a Roy
“Byddai’r hyfforddi’n dechrau’n syth wedi iddo gael ei eni”
“Roedd Roy fel nerf yn tician, yn ysu am gael symud”
“Pwysodd Jac ar ei ffon a gwenu. Gwenodd Roy yn ôl drwy goesau’r wyn” (P4)
“Byddai’r hyfforddi’n dechrau’n syth wedi iddo gael ei eni”
“Roedd Roy fel nerf yn tician, yn ysu am gael symud”
“Pwysodd Jac ar ei ffon a gwenu. Gwenodd Roy yn ôl drwy goesau’r wyn” (P4)
12 of 61
Cwestiwn cyntaf M i Judy – am briodi:
“Have you been married, Judy?”
“Torrodd Martha ar eu traws fel bwyell”
(P5)
“Have you been married, Judy?”
“Torrodd Martha ar eu traws fel bwyell”
(P5)
Y saesneg lletchwith:
“But you’ve got children, have you?”
(P5)
“But you’ve got children, have you?”
(P5)
13 of 61
“Tart” – hiwmor trwy chwarae gyda geiriau.
(P5)
(P5)
Cyflwyno Cymeriad Judy:
“Is there anything I can do? Gofynnodd hi heb unrhyw fwriad codi a gwneud rhywbeth”
(P5)
“Is there anything I can do? Gofynnodd hi heb unrhyw fwriad codi a gwneud rhywbeth”
(P5)
14 of 61
“No not for you anyway. It’s our mother’s birthday today and we celebrate it every year.”
“She’s dead – help yourself”
(P5)
“She’s dead – help yourself”
(P5)
Mam absennol yn holl bresennol:
“Wel, lot o help o’dd honno! Se hi ‘di neud y peth iawn fydde dim un ohonon ni yn y cachu ‘ma”
(P5)
“Wel, lot o help o’dd honno! Se hi ‘di neud y peth iawn fydde dim un ohonon ni yn y cachu ‘ma”
(P5)
15 of 61
“Teulu ni di ca’l eu plannu lan fyn’na”
“Pryd byddan nhw’n dod lan?”
(P5)
“Pryd byddan nhw’n dod lan?”
(P5)
Rhigol/arferiad Martha – i’r dre bob dydd Iau:
"Roedd bob dydd Iau’r un fath”
RHESTRU: “Codi pils Sianco a phensiwn Jac, mynd i’r Co-op i brynu bwyd, neud negeseuon yn dre…” (P6)
"Roedd bob dydd Iau’r un fath”
RHESTRU: “Codi pils Sianco a phensiwn Jac, mynd i’r Co-op i brynu bwyd, neud negeseuon yn dre…” (P6)
16 of 61
Hiraeth:
“Erbyn hyn roedd yn rhaid llyncu’r coffi ar gacen yn gloi er mwyn gwneud lle i rywun arall”
“rhywbeth hamddenol
“You can freeze whatever you’ve bought, can’t you?” (P6)
“Erbyn hyn roedd yn rhaid llyncu’r coffi ar gacen yn gloi er mwyn gwneud lle i rywun arall”
“rhywbeth hamddenol
“You can freeze whatever you’ve bought, can’t you?” (P6)
Tafodiaith
“Sianco’n wilibowan” (P6)
“Sianco’n wilibowan” (P6)
17 of 61
Martha ddim yn siarad gyda neb yn y caffi:
“Fyddai hi byth yn siarad â neb yn y caffi, dim ond eistedd a gwrando ac edrych ar beth byddai’r menywod eraill yn ei wisgo” (P6)
“Fyddai hi byth yn siarad â neb yn y caffi, dim ond eistedd a gwrando ac edrych ar beth byddai’r menywod eraill yn ei wisgo” (P6)
Hiwmor y lynchpin:
“Setlodd yn ôl i fwynhau’r sioe”
“Roedd drygioni Sianco wedi egnio’i dymer yn fflam”
“Os na ddei di ar ffycin pin na nôl i fi nawr, ma Bobi bach yn mynd i ddysgu nofiad dan dwr" (P6)
“Setlodd yn ôl i fwynhau’r sioe”
“Roedd drygioni Sianco wedi egnio’i dymer yn fflam”
“Os na ddei di ar ffycin pin na nôl i fi nawr, ma Bobi bach yn mynd i ddysgu nofiad dan dwr" (P6)
18 of 61
Perthynas Martha a Sianco:
“Symudodd draw i ochr arall y gwely. Roedd y gobennydd a’r garthen yn oer yr ochr honno”
“Martha’n methu a chysgu oherwydd nad oedd hi’n gyfarwydd a rhannu gwely” (P7)
“Symudodd draw i ochr arall y gwely. Roedd y gobennydd a’r garthen yn oer yr ochr honno”
“Martha’n methu a chysgu oherwydd nad oedd hi’n gyfarwydd a rhannu gwely” (P7)
Cyfeiriadaeth at Fabi - Eironig
“Weithiau byddai’n dda ganddi fod fel Sianco, yn gallu cysgu’n sownd fel babi” (P7)
“Weithiau byddai’n dda ganddi fod fel Sianco, yn gallu cysgu’n sownd fel babi” (P7)
19 of 61
Caethiwed Etifedd
“Bydden nhw’n cadw dau rha ofan i rywbeth ddigwydd i un ohonyn nhw”(P7)
“Bydden nhw’n cadw dau rha ofan i rywbeth ddigwydd i un ohonyn nhw”(P7)
Meddwl am Gwynfor – colli arferiad
“Roedd nos Wener yn union run peth a phob noswaith arall erbyn hyn” (P7)
“Roedd nos Wener yn union run peth a phob noswaith arall erbyn hyn” (P7)
20 of 61
Perthynas Martha a Judy
“babell ganfas, werdd a oedd fel pothell ar groen Ca’ Marged”
(P7)
“babell ganfas, werdd a oedd fel pothell ar groen Ca’ Marged”
(P7)
Defodol/traddodiad
“Bob blwyddyn byddai Martha’n chwarae, Sianco’n chwerthin a Jac yn gwenu. Roedd Nadolig yn agosau” (P8)
“Bob blwyddyn byddai Martha’n chwarae, Sianco’n chwerthin a Jac yn gwenu. Roedd Nadolig yn agosau” (P8)
21 of 61
Perthynas y 3 gyda’i gilydd:
“Lle’r oedd Jac a Martha’n ceisio dal y twrcwns a Sianco a Bob yn eu gwylio o’r ciwbicls"
“Chwarddodd y ddau fel roedden nhw’n arfer gwneud pan oedden nhw’n blant”
“Roedd hyd yn oed Jac yn methu â chuddio’r wen fach ar ei
“Lle’r oedd Jac a Martha’n ceisio dal y twrcwns a Sianco a Bob yn eu gwylio o’r ciwbicls"
“Chwarddodd y ddau fel roedden nhw’n arfer gwneud pan oedden nhw’n blant”
“Roedd hyd yn oed Jac yn methu â chuddio’r wen fach ar ei
“Rhedai rhegfeydd Jac fel afon”
“Penderfynodd newid ei dechneg a rhoi ffling i’r drws a chwifio’i freichiau fel melin wynt”
“Torrodd y gyddfau…Haliodd y stumog” (P8)
“Penderfynodd newid ei dechneg a rhoi ffling i’r drws a chwifio’i freichiau fel melin wynt”
“Torrodd y gyddfau…Haliodd y stumog” (P8)
22 of 61
Nadolig:
“Daeth swn car o’r clos. Tynhaodd ysgwyddau Martha” (P9)
“Daeth swn car o’r clos. Tynhaodd ysgwyddau Martha” (P9)
“Roedd siarad a Judy fel cerdded drwy gae o ddail poethion”
“taflu ambell wên fel taflwr cyllyll mewn syrcas” (P9)
“taflu ambell wên fel taflwr cyllyll mewn syrcas” (P9)
23 of 61
“Oops, sorry, I forgot” (P9)
Judy’n cael y fodrwy (Etifedd)
“Fi yw’r hena a fi ddyle fod wedi cael popeth”
“Agorwch eich llygaid Jac” (P9)
“Fi yw’r hena a fi ddyle fod wedi cael popeth”
“Agorwch eich llygaid Jac” (P9)
24 of 61
Ymosodiad emosiynol Jac wrth ymateb i Martha – DIM NEWID
• “Dim chi oedd pia hi, Jac a do’dd dim hawl da chi”
• “Wel, mae’n bryd i un ohonon ni ddechre neud rhwbeth ‘ma…Do’s dim byd yn newid ‘ma”
• “A lle ma’r dyn na da chi heddi te? Na pham do’s dim hwy
• “Dim chi oedd pia hi, Jac a do’dd dim hawl da chi”
• “Wel, mae’n bryd i un ohonon ni ddechre neud rhwbeth ‘ma…Do’s dim byd yn newid ‘ma”
• “A lle ma’r dyn na da chi heddi te? Na pham do’s dim hwy
“meddwl am y flwyddyn newydd, ac am bethau eraill fyddai’n claddu am weddill y flwyddyn”
“meddyliau fel cant a mil o falwns yn ei phen” (P10)
“meddyliau fel cant a mil o falwns yn ei phen” (P10)
25 of 61
“Pan weli di ddraenen Wen” ac yn gorffen gyda “Cei haud y had bryd hynny” – cysylltu yn ôl i’r babi?
(P10)
(P10)
Y fam yn ddig wrth y tad am farw’n ifanc – gwneud i’r plant i dalu trwy eu caethiwo
• “Dat wedi ennill y ras am y bedd ar Mami o dros ugen mlynedd”
• “Mami yn aml yn ei ddiawlo am ei gadael ar ei phen ei hun”
(P10)
• “Dat wedi ennill y ras am y bedd ar Mami o dros ugen mlynedd”
• “Mami yn aml yn ei ddiawlo am ei gadael ar ei phen ei hun”
(P10)
26 of 61
“Llefen a llefen fel petai’n ddiwedd y Byd”
(P10)
(P10)
Babi o dan y goeden dderwen - symbol
“Dim ruban ar hon, dim byd fyddai’n gadael ei hôl wedi iddi bydru”
(P10)
“Dim ruban ar hon, dim byd fyddai’n gadael ei hôl wedi iddi bydru”
(P10)
27 of 61
Jac a Martha yn anghydweld ynghlych y fferm (Gwrthdaro ac Etifedd)
“Wel sdim hen ewyllus i ga’l na, Jac os mai na be sy’n eich poeni chi” (P11)
“Wel sdim hen ewyllus i ga’l na, Jac os mai na be sy’n eich poeni chi” (P11)
“Sdim by di ga’l ma Martha. Ma pethau wedi bennu, ‘Yn nig yd wedi bennu” (P11)
28 of 61
“Nath yr hen bitsh ‘yn bennu ni gyd” (P11)
“Ma pob un sy’n gorwedd yn y fynwent na wedi ymladd, wedi plygu’i gefen fel cryman i ni gal beth sydd da ni heddi, a na beth chi’n mynd i neud â fe?” (P11)
29 of 61
“Clymodd hi’n penne ni i gyd yn sownd wrth y lle ma…Bydde Dat yn troi yn ei fedd” (P11)
“o’dd hi’n gwbod mai’r un mwyaf cîn fydde’n cal y cwbwl”
“Yr un sy’n ddigon twp i weithio fel ci ac aros ‘ma hyd diwedd” (P11)
“Yr un sy’n ddigon twp i weithio fel ci ac aros ‘ma hyd diwedd” (P11)
30 of 61
Diffyg Parch Jac vs Martha’n driw i’r ffarm
“ Wedi clywed bod e’n cadw cwmni newydd ‘na i gyd. Rhywun lot ifancach fyd”.
“Dwi’n gwybod bod rhybeth yn dala chi ‘ma Martha, dwi’n gwybod nny” (P11)
“ Wedi clywed bod e’n cadw cwmni newydd ‘na i gyd. Rhywun lot ifancach fyd”.
“Dwi’n gwybod bod rhybeth yn dala chi ‘ma Martha, dwi’n gwybod nny” (P11)
“Er mwyn i chi cal y cwbwl ife Jac? Ar ôl yr holl flynydde ‘ma o weithio a stablan yn y pwdel, ‘na beth dwi’n ga’l ife? Gwdbei!”
“Rwyt ti’n gwybod” a “Chewch chi mo ‘ngwared I” (P11)
“Rwyt ti’n gwybod” a “Chewch chi mo ‘ngwared I” (P11)
31 of 61
Cyfle i gael rhyddid
“Ma da chi gyfle Martha. Cerwch o ma. Ma hi’n rhy hwyr i fi. Alla i ddim ca’l beth allwch chi ga’l” (P11)
“Ma da chi gyfle Martha. Cerwch o ma. Ma hi’n rhy hwyr i fi. Alla i ddim ca’l beth allwch chi ga’l” (P11)
Hiwmor: “g…g…gwallt Judy!”
(P12)
(P12)
32 of 61
Gwynfor yn dod i gael ymateb:
“ôl crib wedi aredig trwy ei wallt”
(P12)
“ôl crib wedi aredig trwy ei wallt”
(P12)
“Ma lle i chi yn Troed-rhiw. Fe briodwn ni ac fe fyddwn ni’n gwmni i’n gilydd. Chi’n gwbod mod i’n meddwl y byd ohonoch chi” (P12)
33 of 61
“Odi Jac wedi bod yn siarad gyda chi?”
“Edrychodd Gwynfor arni â’i lygaid wedi’u dolurio i’w craidd”
“Allai ddim maddau chi am feddwl y fath beth” (P12)
“Edrychodd Gwynfor arni â’i lygaid wedi’u dolurio i’w craidd”
“Allai ddim maddau chi am feddwl y fath beth” (P12)
“Hôl Traed Perffaith” (P12)
34 of 61
Cwrdd â Wil Tyddyn Gwyn
“byth yn gweld neb o wythnos i wythnos”
“Roedd Siarad â Wil fel pilo winwnsyn”
“Wil yn un am wneud popeth yn haws iddo fe ei hun” (P13)
“byth yn gweld neb o wythnos i wythnos”
“Roedd Siarad â Wil fel pilo winwnsyn”
“Wil yn un am wneud popeth yn haws iddo fe ei hun” (P13)
Sôn am glefyddau’r ardd – meddwl am Judy
"Roedd yn dawnsio’n beryglus ar hyd cleddyfau’r arad. Meddyliodd Martha am Judy” (P13)
"Roedd yn dawnsio’n beryglus ar hyd cleddyfau’r arad. Meddyliodd Martha am Judy” (P13)
35 of 61
Gwylannod – Symbol
“Fyddai’n mynd yn gwympo mas gwyllt pan fyddai dwy neu dair yn ffansio’r un saig”
“Gwenodd Martha oherwydd bod cymaint o gweryla dros wobr mor fach” (P13)
“Fyddai’n mynd yn gwympo mas gwyllt pan fyddai dwy neu dair yn ffansio’r un saig”
“Gwenodd Martha oherwydd bod cymaint o gweryla dros wobr mor fach” (P13)
Y fran yn y nos am y tro cyntaf:
“falle taw’r Ladi Wen sy na” a “Falle ma Mami sydd na” (P14)
“falle taw’r Ladi Wen sy na” a “Falle ma Mami sydd na” (P14)
36 of 61
Emosiwn dal yn fyw wrth weld ôl troed Gwynfor:
“Aeth ar ei chwrcwd, codi’r badell fel hen grachen”
“ôl ei draed yn glir yn y pridd fel ysbrydion ar ôl i’r corff adael (P14)
“Aeth ar ei chwrcwd, codi’r badell fel hen grachen”
“ôl ei draed yn glir yn y pridd fel ysbrydion ar ôl i’r corff adael (P14)
Symbol yr hwrdd:
“Wrth i’r hwrdd gael gwared ar ei wasgfa mor hawdd” (P15)
“Wrth i’r hwrdd gael gwared ar ei wasgfa mor hawdd” (P15)
37 of 61
Arian y sosial – cip olwg o’r byd tu allan (Gwrthdaro)
“Se mwy o help ‘da fi ambiwti’r lle ma, fydde nghefn i ddim mor wael” (P15)
“Se mwy o help ‘da fi ambiwti’r lle ma, fydde nghefn i ddim mor wael” (P15)
“Dyw’r teulu ‘ma eriod wedi cymryd ceiniog fel ‘na o’r blan.”
“Gwdi-hw ma pawb yn ei alw fe, ond ma fe’n byw fel ffycin brenin” (P15)
“Gwdi-hw ma pawb yn ei alw fe, ond ma fe’n byw fel ffycin brenin” (P15)
38 of 61
Jac a Judy y bwli:
Dim Holiday Camp yw hwn t’mod”
“might be something for her to do now she’s completely alone” (P15)
Dim Holiday Camp yw hwn t’mod”
“might be something for her to do now she’s completely alone” (P15)
Y cigfran yn dychwelyd pob nos:
“Roedd hi’n bwrw’r ffenest gyda chymaint o bwer nes bod ei phi gyn waed i gyd, a hwnnw’n tasgu dros y ffenestr”
“afiach, yn annaturiol” (P16)
“Roedd hi’n bwrw’r ffenest gyda chymaint o bwer nes bod ei phi gyn waed i gyd, a hwnnw’n tasgu dros y ffenestr”
“afiach, yn annaturiol” (P16)
39 of 61
Bywyd cefn gwlad:
“gan nad oedd angen cau cyrtens ym mherfeddion y wlad fel arfer” (P16)
“gan nad oedd angen cau cyrtens ym mherfeddion y wlad fel arfer” (P16)
Martha’n gaeth i eiriau’r fam:
“Mai hen glambar lletchwith ei seis oedd hi”
“Mami wastad yn dweud y bydde rhywun yn marw yn y ty pan fyddai aderyn yn ceisio dod mewn” (P16)
“Mai hen glambar lletchwith ei seis oedd hi”
“Mami wastad yn dweud y bydde rhywun yn marw yn y ty pan fyddai aderyn yn ceisio dod mewn” (P16)
40 of 61
Blaenoriaethau Jac – gwario arian ar 4x4:
“Fydd dim un ohonon ni ma’n hir eniwe…”
“Bygyr It wedai”
“Môr a Mynydd” (P17)
“Fydd dim un ohonon ni ma’n hir eniwe…”
“Bygyr It wedai”
“Môr a Mynydd” (P17)
Tlodi – mwy o rheswm gallai Martha wedi gadael Graig Ddu:
“Ond allwn ni ddim fforddio…”
“Beth am yr holl bethe sydd isie’u gneud ar hyd y lle ma?”
“Ma’r parlwr godro yn cwympo’n bishys ac ma angen tractor newydd yn druenus!” (P17)
“Ond allwn ni ddim fforddio…”
“Beth am yr holl bethe sydd isie’u gneud ar hyd y lle ma?”
“Ma’r parlwr godro yn cwympo’n bishys ac ma angen tractor newydd yn druenus!” (P17)
41 of 61
“injan ddofn yn chwyrnu arni y tu allan i bob siop”
“Did you get Jacs Money?”
(P18)
“Did you get Jacs Money?”
(P18)
Gwrthgyferbynnu rhwng Martha a Judy:
“Roedd hi’n gwisgo hen dracsiwt, sgidie marchogaeth a menig heb fysedd am ei dwylo” (P18)
“Roedd hi’n gwisgo hen dracsiwt, sgidie marchogaeth a menig heb fysedd am ei dwylo” (P18)
42 of 61
Caethiwed:
"Gwelodd y caffi’n pasio fel breuddwyd."
(P18)
"Gwelodd y caffi’n pasio fel breuddwyd."
(P18)
Emyr y niws:
“Roedd hwnnw’n cael ei alw’n Daily Post am fwy o reswm na’r ffaith ei fod yn cadw siop bapurau”
“Rhag ofn taw wedi lico’r twlc ma hi, a dim y mochyn”
(P18)
“Roedd hwnnw’n cael ei alw’n Daily Post am fwy o reswm na’r ffaith ei fod yn cadw siop bapurau”
“Rhag ofn taw wedi lico’r twlc ma hi, a dim y mochyn”
(P18)
43 of 61
“Duw, Duw, ma hi’n neis ar ffarmwrs on’dyw hi”
“Rhaid mod i yn y job rong, myn diawl i” (P18)
“Rhaid mod i yn y job rong, myn diawl i” (P18)
Martha'n amddiffynol iawn o’i brawd
“Mae Jac wedi gweithio’n galed ar hyd ‘i o’s, a weden i bod hawl ‘da fe i ga’l cerbyd newydd os o’s isie un arno fe”
“Roedd clustiau Martha’n llosgi”
(P18)
“Mae Jac wedi gweithio’n galed ar hyd ‘i o’s, a weden i bod hawl ‘da fe i ga’l cerbyd newydd os o’s isie un arno fe”
“Roedd clustiau Martha’n llosgi”
(P18)
44 of 61
“Strychnine alkaloid (0.5%). Gwenodd. Dylai hwn wneud y job”
(P18)
(P18)
“Watcha di’r stwff na…ma fe’n lladd saith gwaith, cofia, saith gwaith” (P19)
45 of 61
Ymateb i’r llyfrau banc fod ar goll.
“Iesu Grist, fenyw. Ma’r llyfre ar goll, y cwbwl lot, pob wan jac!”
“Cochodd Jac." (P20)
“Iesu Grist, fenyw. Ma’r llyfre ar goll, y cwbwl lot, pob wan jac!”
“Cochodd Jac." (P20)
“Roedd Martha wedi bod yn disgwyl hyn ers misoedd”
“Sdim isie mynd yn bell i weld pwy sy â dwylo blewog ma, o’s e?”
(P20)
“Sdim isie mynd yn bell i weld pwy sy â dwylo blewog ma, o’s e?”
(P20)
46 of 61
“Na…byth…never”
(P20)
(P20)
“And you think…You think I’m a thieving little slapper do you?
“I can understand it from her but from you, Jac?
(P20)
“I can understand it from her but from you, Jac?
(P20)
47 of 61
"O’n ni’n cadw nhw’n saff. Do’dd y drôr ddim wedi cau’n iawn, ro’n i’n ofan either rhywun â nhw…”
(P20)
(P20)
Ochr Mamol Martha:
“Gwnaeth yn siwr nad oedd yn rhy boeth drwy rhoi ychydig ohon a rei garddwn cyn estyn am yr oen a’i lapio yn y tywel.”
(P21)
“Gwnaeth yn siwr nad oedd yn rhy boeth drwy rhoi ychydig ohon a rei garddwn cyn estyn am yr oen a’i lapio yn y tywel.”
(P21)
48 of 61
Judy’n dechrau gwneud ei hun yn gartrefol yn y Graig-ddu.
“Roedd pethau Judy wedi newid golwg y ty’n gyfan gwbl.”
“Roedd na fandiau gwallt lliwgar o gwmpas ger stic y 4x4, a ffedog blastig newydd yn y parlwr” (P21)
“Roedd pethau Judy wedi newid golwg y ty’n gyfan gwbl.”
“Roedd na fandiau gwallt lliwgar o gwmpas ger stic y 4x4, a ffedog blastig newydd yn y parlwr” (P21)
Caethiwed Sianco i fyd natur (Magu oen adeg wyna)
“Pob blwyddyn byddai Sianco’n llefen nes ei fod yn sâl”
“Doedd Sianco druan ddim yn sylweddoli y bydden nhw’n cyrraedd rhewgell hwnnw cyn gynted ag y bydde’u carne nhw’n glanio ar yr ochr draw” (P21)
“Pob blwyddyn byddai Sianco’n llefen nes ei fod yn sâl”
“Doedd Sianco druan ddim yn sylweddoli y bydden nhw’n cyrraedd rhewgell hwnnw cyn gynted ag y bydde’u carne nhw’n glanio ar yr ochr draw” (P21)
49 of 61
Perthynas Jac a Roy:
“Partneriaeth reddfod a oedd yn hollol naturiol”
“Gorweddodd hi yno’n cicio a Roy, chware teg, yn pallu’n deg â’i gadael yn rhydd” – Caethiwo’r ddafad. (Mami) (P22)
“Partneriaeth reddfod a oedd yn hollol naturiol”
“Gorweddodd hi yno’n cicio a Roy, chware teg, yn pallu’n deg â’i gadael yn rhydd” – Caethiwo’r ddafad. (Mami) (P22)
Jac a Gwen:
“Deuai teimlad trwm dros Jac pan fyddai’n meddwl amdani”
“Doedd hi ddim yn ffit wedodd Mami. Ddim yn digon da. Hen nyrs fel na” (P22)
“Deuai teimlad trwm dros Jac pan fyddai’n meddwl amdani”
“Doedd hi ddim yn ffit wedodd Mami. Ddim yn digon da. Hen nyrs fel na” (P22)
50 of 61
Delweddau crefyddol wrth sôn am y bwgan brain (Symbolaeth)
“Fe dewhaodd y bwgan wrth gael ei lenwi â gwellt, a sythodd y groes yr oedd wedi cael ei groeshoelio arni”
(P23)
“Fe dewhaodd y bwgan wrth gael ei lenwi â gwellt, a sythodd y groes yr oedd wedi cael ei groeshoelio arni”
(P23)
“Syllu arno fel pe na bai dim byd arall yn bodoli yn y byd”
“corff yn dirywio gyda phob datgladdiad blynyddol”
(P23)
“corff yn dirywio gyda phob datgladdiad blynyddol”
(P23)
51 of 61
Perthynas Sianco a Martha – Mamol
“Edrychodd Martha arno gan wenu ac roedd Sianco’n wên o glust i glust”
(P23)
“Edrychodd Martha arno gan wenu ac roedd Sianco’n wên o glust i glust”
(P23)
“Welodd Martha ddim byd tebycach i gi hela na Sianco. Yn dilyn un syniad nes bod un arall yn disodli’r sent yn ei ben a’i anfon ar drywydd arall”
(P23)
(P23)
52 of 61
“Roedd swn Sianco’n sgrechen fel tynnu ewinedd i lawr bwrdd du i Martha”
“Hen ffycer bach brwnt yw e! Fe ladda i di, ti’n clywed?”
“You’re a right little pervert, aren’t you?”
(P23)
“Hen ffycer bach brwnt yw e! Fe ladda i di, ti’n clywed?”
“You’re a right little pervert, aren’t you?”
(P23)
“Nethen i ffafr â ni i gyd se’n ni’n cael gwared arno fe!”
(P23)
(P23)
53 of 61
Awgrym bod Martha’n gweld peth bai ar y fam
“fe fydde Mami ddim isie hyn. Beth bynnag nath hi, fydde hi ddim isie hyn!” – erfyn arno i rhoi’r dryll i lawr.
“Fe deimlodd Martha bresenoldeb Mami rhwng y tri”
(P23)
“fe fydde Mami ddim isie hyn. Beth bynnag nath hi, fydde hi ddim isie hyn!” – erfyn arno i rhoi’r dryll i lawr.
“Fe deimlodd Martha bresenoldeb Mami rhwng y tri”
(P23)
Cariad Sianco at fyd natur:
“Botwm crys, clychau’r gog”
(P23)
“Botwm crys, clychau’r gog”
(P23)
54 of 61
Dat oedd wedi dysgu Sianco’r holl flodau.
“Byddai’n eistedd gyda Sianco yn y clawdd yn cwato gwahanol flode tu ôl i’w gefen ac yna’n ei disgrifio fel bod Sianco’n dod yn gyfarwydd"
(P23)
“Byddai’n eistedd gyda Sianco yn y clawdd yn cwato gwahanol flode tu ôl i’w gefen ac yna’n ei disgrifio fel bod Sianco’n dod yn gyfarwydd"
(P23)
Barlys
“Pennau bach y barlys yn codi fel blew anifail trwy’r pridd brown gole”
(P23)
“Pennau bach y barlys yn codi fel blew anifail trwy’r pridd brown gole”
(P23)
55 of 61
Cneifio:
“Yr un peth fyddai’r fwydlen bob blwyddyn – mins, grefi a thatws yna jeli a chwstard i orffen” (P24)
“Yr un peth fyddai’r fwydlen bob blwyddyn – mins, grefi a thatws yna jeli a chwstard i orffen” (P24)
“Gweithiodd Martha’n dawel yn glanhau, yn rhowlio ac yna’n gwasgu bob yn un i gornel y sach wlân oedd wedi’i chrogi ar fframyn fetel gerllaw” (P24)
56 of 61
“Fe glywodd Martha’r gwcw, ac fe redodd Sianco i’r ty â’i ddwylo dros ei glustiau” (P24)
“John Penbanc oedd yn cneifio, dyn mawr â breichiau cryfion tebyg i gorgimwch.”
“Dyn fel yna oedd e, yn achosi’r clwy ac wedyn gadael i’r person arall waedu’n dawel bach” (P24)
“Dyn fel yna oedd e, yn achosi’r clwy ac wedyn gadael i’r person arall waedu’n dawel bach” (P24)
57 of 61
“Dyma sut byddai’r tri yn cael eu newyddion, yn gadael i’w hymwelwyr arllwys eu cwd”
“rhaid iddyn nhw briodi, os chi’n gwbod beth sydd da fi”
“Hen gi ontife? Ie, ie”
“Hen gi ontife? Ie, ie”
58 of 61
Yr Oen:
“Hi’n amhosib iddyn nhw ddod mas am eu bod wedi bwyta mor ddwfn i mewn o dan y croen”
“ddychmygu’r boen a ddioddefodd, a hefyd yr iachâd a deimlai o gael gwared arnyn nhw”
“Hithau’n meddwl am y cnawd, am y cynrhon ac am Gwynfor” (P24)
“Hi’n amhosib iddyn nhw ddod mas am eu bod wedi bwyta mor ddwfn i mewn o dan y croen”
“ddychmygu’r boen a ddioddefodd, a hefyd yr iachâd a deimlai o gael gwared arnyn nhw”
“Hithau’n meddwl am y cnawd, am y cynrhon ac am Gwynfor” (P24)
Sôn am fachlud wrth sôn am y piano:
“Roedd e’n anniben, yn salw ac yn gras fel crawc brân”
“Roedd y ty wedi lladd y piano”
“syndod pa mor gyflym oedd y golau’n diflannu unwaith y dechreuai fachlud” – machlud ar berthynas Martha a Gwynfor. (P25)
“Roedd e’n anniben, yn salw ac yn gras fel crawc brân”
“Roedd y ty wedi lladd y piano”
“syndod pa mor gyflym oedd y golau’n diflannu unwaith y dechreuai fachlud” – machlud ar berthynas Martha a Gwynfor. (P25)
59 of 61
Martha yn meddwl am Gwynfor, Jac a Judy a dechrau newydd
“Wrth i symudiad y barlys yn y gwynt ddechrau gwneud iddi hi deimlo’n sâl, fe feddyliodd am Judy.” (P26)
“Wrth i symudiad y barlys yn y gwynt ddechrau gwneud iddi hi deimlo’n sâl, fe feddyliodd am Judy.” (P26)
“Yn drewi o gwrw, hyd yn oed yn y bore” (P26)
60 of 61
Sôn am y gwningen + pioden oedd wedi marw.
“Drewi gymaiant nes bod yr arogl yn ddigon i gwympo dyn”
“mor ifanc a mor iach yr olwg, i gyd o fewn cwpwl o lathenni i’w gilydd.” (P26)
“Drewi gymaiant nes bod yr arogl yn ddigon i gwympo dyn”
“mor ifanc a mor iach yr olwg, i gyd o fewn cwpwl o lathenni i’w gilydd.” (P26)
Sianco’n cuddio pethau:
“potel fach wen ag ysgrifen arni, â chap melyn fel copa gwalltog ar ei phen”
“Bu Sianco’n casglu a symud pethau o gwmpas y ty ers iddo fod yn fachgen bach” (P26)
“potel fach wen ag ysgrifen arni, â chap melyn fel copa gwalltog ar ei phen”
“Bu Sianco’n casglu a symud pethau o gwmpas y ty ers iddo fod yn fachgen bach” (P26)
61 of 61
Other cards in this set
Card 2
Front
“menyw brydferth o ystyried ei blynyddoedd” (P1)
Back
“Tato o’r un rhych yn nhw i gyd. Synnen ni fochyn ‘u bod nhw’n chwerthin yn bert ar ‘yn pennau ni nawr” (P1)
Card 3
Front
“Un main fel fferet”
(P1)
(P1)
Back
Card 4
Front
Personoli:
“y munudau’n llusgo’i traed”
“Cloddiau fel gwythiennau’n ymestyn tuag at y ty.”
(P1)
“y munudau’n llusgo’i traed”
“Cloddiau fel gwythiennau’n ymestyn tuag at y ty.”
(P1)
Back
Card 5
Front
Stad Feddyliol Sianco
“On ni’n meddwl bydde fe’n byrstio heb dethe” (P2)
“On ni’n meddwl bydde fe’n byrstio heb dethe” (P2)
Back
Similar Welsh resources:
0.0 / 5
5.0 / 5 based on 1 rating
0.0 / 5
4.5 / 5 based on 2 ratings
4.0 / 5 based on 1 rating
0.0 / 5
4.0 / 5 based on 1 rating
1.0 / 5 based on 1 rating
5.0 / 5 based on 2 ratings
5.0 / 5 based on 3 ratings
Comments
No comments have yet been made